"Muốn chế ngự được người khác đầu tiên phải chế ngự được bản thân mình; Muốn đánh giá được người khác đầu tiên phải đánh giá được chính mình; Muốn hiểu được người khác đầu tiên phải tự hiểu được chính mình" – trích lời dạy cổ nhân Lã Thị Xuân Thu.
Trong cuốn "Hàn Phi Tử" có ghi chép lại một câu chuyện xém chút thất bại vì việc không tự mình hiểu mình như sau:
Một lần, Sở Trang Vương muốn xuất quân tiến đánh nước Việt.
Đại thần Đỗ Tử hỏi: "Tại sao Đại Vương lại muốn thảo phạt nước Việt?"
Sở Trang Vương có chút tự đắc đáp: "Bởi nước Việt chính sự hỗn loạn, quân đội cũng không mạnh".
Đỗ Tử nói: "Trí tuệ của Đại Vương giống như con mắt, có thể nhìn thấy những thứ bên ngoài những lại không nhìn thấy lông mi của mình.
Quân đội của Đại Vương từ sau khi bị nước Tần, nước Tấn đánh bại, bị mất hàng trăm dặm đất. Điều này chỉ rõ lực lượng của quân Sở mỏng manh.
Có kẻ làm loạn trong chính nước Sở nhưng người làm quan lại không thể ngăn cản. Điều này nói rõ chính sự nước Sở hỗn loạn. Nước Sở quân yếu chính loạn, cũng chẳng kém nước Việt là mấy".
Sở Trang Vương nghe xong tỉnh ngộ, lập tức vứt bỏ suy nghĩ tiến đánh nước Việt, tránh được một trận chiến rất có thể sẽ bị thất bại.
Những người có thể "nhận biết" được chính mình mới là người thông minh.
Bởi vì "nhận biết" được chính mình nên mới không tự ti và cũng không tự cao tự đại. Bởi vì "nhận biết" được chính mình nên mới biết được ưu điểm của mình và cũng hiểu rõ được nhược điểm của mình.
"Biết địch biết ta trăm trận trăm thắng". Trước khi biết địch nên phải biết ta, đó mới là mấu chốt của thành công.
Người quý là bởi tự mình biết mình. Chỉ khi hiểu được chính mình mới có thể nhìn rõ thế đạo lòng người.
Giữ tâm hiểu mình, chỉ khi biết mình mạnh yếu mới có thể quan sát và nhìn nhận mọi thứ xung quanh.