Khổng Tử: 5 việc đại kỵ nếu làm sẽ mất phúc phận

Khổng Tử: 5 việc đại kỵ nếu làm sẽ mất phúc phận
13.04.2020 2367

Trong Luận ngữ của Khổng Tử có một điển tích như sau: Có một hôm vua nước Lỗ gặp Khổng Tử nhờ chỉ giáo, vua nước Lỗ nói: “Ta nghe nói mở rộng phòng về hướng Đông là việc đại kỵ, không biết có chuyện đó hay không?” Điều đó cũng giống như chúng ta ngày nay, có rất nhiều người muốn mời thầy phong thủy xem nhà cửa bài trí như thế nào.

Khổng Tử trả lời: “Tôi nghe nói trên đời có 5 việc đại kỵ, nhưng trong đó không có nói đến việc mở rộng nhà về phía đông là không tốt.”

5 việc đại kỵ đó là:

  • Tổn nhân nhi tự ích, thân chi bất tường dã.
  • Khí lão nhi thủ ấu, gia chi bất tường dã.
  • Thích hiền nhi dụng bất tiếu, Quốc chi bất tường dã.
  • Lão giả bất giáo, ấu giả bất học, tục chi bất tường dã.
  • Thánh nhân phục nặc, ngu giả thiện quyền, thiên hạ bất tường dã.
Khổng tử
Khổng tử

Phân tích 5 việc đại kỵ:

Việc thứ nhất “Tổn nhân nhi tự ích, thân chi bất tường dã”: Đây chính là làm những việc có hại cho người khác mà lợi cho bản thân mình, người như vậy sau này sẽ gặp việc xấu cho bản thân.

Việc thứ 2 “Khí lão nhi thủ ấu, gia chi bất tường dã”: Không quan tâm chăm sóc, phụng dưỡng bố mẹ mà dành toàn bộ sự yêu thương, chăm sóc dành cho con cháu, gia đình này sẽ gặp điều xấu. Câu nói này nhắc nhở rất nhiều người trong chúng ta. Có lẽ sẽ có người thắc mắc: Tại sao yêu thương chăm sóc con cháu lại gặp việc xấu? Có người so sánh mối quan hệ với ông bà và con cái như một cái cây lớn, con cái là chồi non, là hoa quả trên cây, bố mẹ là thân cây, còn ông bà là gốc rễ. Nếu như chúng ta muốn cho cây phát triển, chồi non vươn cao, đơm hoa kết trái, vậy chúng ta cần chăm sóc ở đâu? Chính là cho gốc rễ của nó.

5 việc đại kỵ

Nhưng hiện nay, đại đa số chúng ta đem nước và dinh dưỡng tưới cho chồi non, hoa quả trên cây, kết quả cây không những không hấp thụ được mà còn làm cho hoa quả trên cây bị hỏng. Đây cũng chính là vấn đề giáo dục ở các bậc phụ huynh hiện nay. Có người không hiểu, trước đây người được gọi là Hiếu tử là như thế nào? Hiếu thuận cha mẹ gọi là Hiếu tử. Nhưng ngày nay mọi việc đã khác, có người gọi Hiếu tử là hiếu thuận với con cháu, còn có người đáng cười hơn, giống như người ta vẫn nói rằng: Người có con, nhưng lại cũng thành con, có cháu ấy mà lại thành cháu. Chuyện khó tin nhưng giờ lại trở thành phổ biến!

Là bậc ông bà thì phải làm đúng đạo ông bà, bậc cha mẹ cũng phải đúng đạo cha mẹ, như vậy thì đứa con mới trưởng thành và xã hội mới có chuẩn mực bề thứ rõ ràng được. Người lớn còn chẳng làm đúng, thì chẳng thể làm gương cho con cháu noi theo được.

Khi cha mẹ gọi thì phải trả lời lễ phép và nhanh chóng; cha mẹ còn sống thì phải hiếu thảo, chăm sóc họ chu đáo, không được ỷ lại, bỏ bê trách nhiệm; Con cái nhìn vào sẽ cũng biết vậy mà làm tròn bổn phận làm con.

Có một câu chuyện cho chúng ta một bài học sâu sắc. Có một ông bố tuổi đã cao, không còn năng lực lao động nữa. Vậy mà con trai của ông đối xử với ông rất tệ bạc, thường ngày hay đánh chửi ông. Nhưng khi bị con cái mình đánh đập, chửi bới, ông thường phản kháng bằng cách cũng chửi bới, đánh đập lại con mình, cuộc sống của gia đình ngột ngạt không bao giờ có niềm vui tiếng cười.

Cuộc sống cứ như vậy tiếp diễn, vấn đề vẫn không được giải quyết cho tới một lần, ông gặp một cụ già lớn tuổi và hỏi cụ già rằng: “Con cái tôi rất bất hiếu với tôi, hàng ngày chúng không chửi thì đánh đập, cuộc sống của tôi rất thống khổ, tôi phải làm như thế nào?” Cụ già mới nói: “Tôi hỏi ông một vấn đề, ông phải trả lời thành thật, có như vậy tôi mới có thể giúp ông.” Ông bố gật đầu đồng ý, lúc này cụ già mới hỏi: “Trước đây ông đối xử với bố mẹ của mình với thái độ như thế nào?” Bị hỏi một câu hỏi rất đáng xấu hổ, ông bố trả lời: “Tôi đối xử với bố mẹ mình cũng như con tôi đối xử với tôi bây giờ, thường xuyên đánh chửi họ.”

Nguyên nhân của vấn đề đã tìm được, cụ già nói: Chính vì trước đây ông đối xử bất hiếu với bố mẹ mình cho nên giờ mới dẫn tới việc con ông học theo, đây là nhân quả, không được oán trách người khác. Nghe cụ già nói vậy, ông bố này sau khi về nhà, con cái đánh đập chửi bới ông như thế nào, ông cũng không phản kháng lại, thay vào đó là cam tâm tình nguyện, nhiều khi vẻ mặt còn thể hiện sự hổ thẹn. Sau vài lần như vậy người con của ông bố này mới thấy làm lạ, rồi một hôm hỏi ông: “Trước đây khi con đánh chửi bố, bố thường đánh chửi lại con, sao bây giờ bố đều cam chịu, không đánh chửi lại vậy?”

Lúc này ông bố mới nói: “Tại vì trước đây bố cũng là đứa con bất hiếu, cũng thường xuyên đánh đập chửi bới bố mẹ mình, cho lên đây là kết cục của quả báo nhân quả bố phải nhận, bây giờ bố nghĩ thông rồi, từ giờ bố sẽ không đánh chửi con nữa.” Người con này ngộ tính cũng rất cao, sau khi nghe vậy thì lập tức quỳ trước mặt bố mình mà xin lỗi: “Con sai rồi, sau này con sẽ không bao giờ như thế nữa.”

Chúng ta nghĩ xem, đạo làm con chúng ta, làm sao có thể đối xử với bố mẹ mình như vậy được? Khi con cái đối xử không tốt với mình, chúng ta cũng cần phải xem lại bản thân mình trước đây đã đối xử với bố mẹ mình như thế nào? Có tôn trọng, có lễ phép, có chăm sóc chu đáo tận tình hay không?

Việc thứ 3 “Thích hiền nhi dụng bất tiếu, Quốc chi bất tường dã’’: Không trọng dụng hiền tài, tin dùng những người có phẩm hạnh không tốt, đây là điều bất hạnh của quốc gia.

5 điều đại kỵ: Không trọng dụng hiền tài

Việc thứ 4 “Lão giả bất giáo, ấu giả bất học, tục chi bất tường dã”: Người già không muốn dạy bảo cho người trẻ, người trẻ thì tự cao tự mãn, không muốn học hỏi từ người già, đây chính là điều bất hạnh không tốt.

Việc thứ 5 “Thánh nhân phục nặc, ngu giả thiện quyền, thiên hạ bất tường dã”: Người hiền nhân có đức độ, trí huệ đều cư ẩn. Tại sao lại như vậy? Tại vì họ không được trọng dụng, không được quốc gia tin tưởng, lời khuyên của họ không ai nghe theo. Những người này thường không cầu danh cầu lợi, cho nên họ đã ẩn cư không ra nữa.

Thiết nghĩ , thân làm vua một nước thì việc không tốt không phải là mở rộng phòng về phía Đông, mà việc không tốt chính là những việc này. Cổ nhân có nói: “Phúc nhân cư phúc địa, phúc địa phúc nhân cư.” Chỗ đất này vốn là chỗ phong thủy không tốt, nhưng sau khi người có phúc có đức ở một thời gian thì nơi đây sẽ thay đổi, biến thành một nơi cát tường. Còn ví dụ nơi đây vốn dĩ là nơi phong thủy cát tường nhưng người không có đức độ ở sau một thời gian lại biến thành không tốt.

Tin chọn lọc khác
Vì sao người xưa có câu “Người biết ở một mình mới là xuất chúng”
27.02.2021 8801
Chấp nhận và tận hưởng sự cô đơn là một loại cảnh giới trí tuệ đầy khôn ngoan. Trước phải hòa hợp với mình, sau đó mới học được cách hòa hợp cùng người khác. Trang Tử nói: “Độc hữu chi nhân, thị vị chi quý”, ý nói rằng “Người biết ở một mình mới trở thành người xuất chúng, được coi là tôn quý”.
Không tức giận, mọi chuyện trên đời đều có lối đi
02.03.2021 10237
‘Tâm thái thuyền không’ thì giảm thiểu phân tranh. Bất luận cuộc đời gặp phải sự việc gì thì con người trên thế gian vẫn luôn có lối đi…” Vô cớ bị người ta nhục mạ, nói xấu, có tức nghẹn không? Trang Tử dạy chúng ta 4 trí huệ nhân sinh lớn về “không tức giận”.
3 cách nhìn người "không sai một ly" của cổ nhân
27.01.2021 5671
Cách nhìn người được người xưa đúc kết lại qua rất nhiều ‘sương máu’, ai biết áp dụng những việc này vào cuộc sống người đó sẽ luôn thành công và tránh được những người, những việc cần tránh!
Lời dạy đáng giá từ cổ nhân: Im lặng là vàng
18.11.2020 4759
Trong cuộc sống hàng ngày, giao tiếp bằng ngôn ngữ là phương tiện chính để con người hiểu nhau, cùng cộng tác, phát triển và xây dựng xã hội. Nhưng con người không phải hoàn hảo, lời nói không phải lúc nào cũng chuẩn mực và thích hợp với mọi quan điểm, và do vậy, không thể tránh khỏi sự xung đột khác nhau. Vào những thời điểm đó thì im lặng chính là vàng.
Câu chuyện tu luyện: Trăm năm vinh hoa phú quý
13.04.2020 2930
Con người ai sinh ra đều có số mệnh và không thể thoát nổi luân hồi chuyển kiếp, tùy theo đức nghiệp để hưởng phúc hay mạt vận, nhưng dù hưởng gì thì trăm năm qua đi cũng chỉ tựa như mây khói, vinh hoa phú quý bao nhiêu cũng mất. Duy chỉ có tu luyện Chính Pháp là có thể thoát kiếp luân hồi, sống ung dung, tự tại.
Chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng tất được tín nhiệm
13.04.2020
Chúng ta đã khá quen với văn hóa “cúi đầu để trèo cao”. Tuy nhiên, những người này thường không bao giờ được tin tưởng. Chỉ có chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng thì mới được tín nhiệm.
Bài học cổ nhân: Muốn dựng nghiệp lớn, cần có lòng khoan dung độ lượng
10.01.2021
Muốn thành sự nghiệp lớn, cần có lòng khoan dung độ lượng thì mới có thể hợp được sức mạnh của muôn người. Với tâm nhỏ nhen, ích kỷ, yêu người này ghét người kia, không thể tân dụng được sở trường của mỗi người thì khó có thể làm nên việc gì.
Bài học cổ nhân: Đức hiền minh của vua Thương Thang
13.04.2020
Thành Thang (1675 TCN – 1588 TCN), thường được gọi là Thương Thang, là vị vua sáng lập triều đại nhà Thương trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ năm 1617 TCN – 1588 TCN, khoảng 30 năm; trong đó 17 năm là thủ lĩnh bộ lạc, 13 năm làm quân chủ nhà Thương. Ông nổi tiếng trong lịch sử là người quân chủ hiền minh.
Bài học cổ nhân: Thượng tôn pháp luật là tinh túy của việc trị nước
13.04.2020 2259
Làm quân vương thì thường hay có quyền lực lớn, dễ bị quyền lực chi phối mà coi thường pháp luật. Tuy nhiên, phận sự của bậc quân vương chính là cần thượng tôn pháp luật thì mới khiến quốc thái dân an, nếu sử dụng tùy tiện, lòng dân không phục thì dễ đưa đất nước vào cảnh hỗn loạn, quyền lực cũng không dài lâu. Vì thế có thể nói muốn làm một bậc minh quân sáng suốt thì điều đầu tiên phải làm được là thượng tôn pháp luật.
3 bài học lớn của Khổng Tử khiến ta thay đổi cách suy nghĩ
13.04.2020 2881
Khổng Tử là một nhân vật lớn thời cổ đại, người sáng lập ra Nho giáo có ảnh hưởng sâu sắc đến Việt Nam chúng ta nói riêng và vùng Á Đông nói chung trong hàng ngàn năm. Rất nhiều đạo lý, bài học từ ông vẫn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
Hệ quả lớn của một việc nhỏ: Tử Cống chuộc dân nước Lỗ
13.04.2020
Nước Lỗ quy định rằng: Ai có thể chuộc được dân của nước Lỗ đi làm nô bộc cho các nước chư hầu khác, sẽ được thưởng một khoản tiền trích từ quốc khố.
Khổng Tử: Đừng vội đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài
13.04.2020 3990
Thầy trò Khổng Tử bị đói ở nước Đông và nước Thái. Bảy ngày không có cơm ăn, chỉ dùng rau dại qua bữa. Nhan Hồi vất vả mãi mới xin được ít gạo, trở về thấy thầy Khổng Tử đang ngủ trong nhà, không dám kinh động đến thầy, tự mình nhóm lửa nấu cơm…
Khổng Tử: 5 việc đại kỵ nếu làm sẽ mất phúc phận
13.04.2020 2368
Trong Luận ngữ của Khổng Tử có một điển tích như sau: Có một hôm vua nước Lỗ gặp Khổng Tử nhờ chỉ giáo, vua nước Lỗ nói: “Ta nghe nói mở rộng phòng về hướng Đông là việc đại kỵ, không biết có chuyện đó hay không?” Điều đó cũng giống như chúng ta ngày nay, có rất nhiều người muốn mời thầy phong thủy xem nhà cửa bài trí như thế nào.
Bài học cổ nhân: Học biết cúi mình, mới có thể ngẩng cao đầu
13.04.2020
Cúi mình, đây là một động tác đơn giản ngay đến cả một đứa trẻ cũng biết làm, nhưng trong cuộc sống lại có rất nhiều người không biết, họ hoặc là làm biếng, hoặc là cao ngạo,… mà dứt khoát quên đi việc cúi đầu. Thế là, họ đã đánh mất đi khá nhiều cơ hội ngẩng đầu khó có được…
Khổng Tử: muốn lập nghiệp lớn phải lấy việc tu thân làm gốc
13.04.2020 2197
Bất cứ ai muốn lập nghiệp lớn đều phải lấy việc tu thân làm gốc, đây chính là đạo lý của các bậc thánh hiền thời xưa: Tu Thân, Tề Gia, Trị Quốc, Bình Thiên Hạ. Lời của Khổng Tử cũng chính là như vậy.
Chuyện xưa ngẫm lại: Dư Cửu Kinh làm quan Cần, Kiệm, Nhẫn
13.04.2020
Dư Cửu Kinh làm quan hết sức thanh liêm, ông rất được lòng dân chúng. Ông là tấm gương sáng để những người làm quan ngày nay học theo.
Bài học cổ nhân: Làm quan nên lấy việc quốc gia đại sự làm trọng
13.04.2020
Ngô Khởi là một nhà quân sự nổi tiếng, nhà chính trị, nhà cải cách lớn thời Chiến quốc. Câu chuyện của ông tranh luận với tướng quốc Văn Điền trở thành một điển tích về việc làm quan nên lấy việc quốc gia đại sự làm trọng thay vì lòng ích kỷ cá nhân.
Chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng tất được tín nhiệm
13.04.2020 2705
Chúng ta đã khá quen với văn hóa “cúi đầu để trèo cao”. Tuy nhiên, những người này thường không bao giờ được tin tưởng. Chỉ có chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng thì mới được tín nhiệm.
Bài học cổ nhân: Thưởng phạt cần sáng suốt
13.04.2020
Chuyện thưởng phạt từ xưa đến nay luôn là con dao hai lưỡi. Làm đúng sẽ có nhiều người kính phục, làm sai thì nhiều người đố kỵ. Đặc biệt là có nhiều chuyện rất khó phân định đúng – sai, tốt – xấu. Vì thế thưởng hay phạt cũng cần sáng suốt.
12 câu nói của các vĩ nhân tự cổ chí kim khiến bạn phải suy ngẫm
13.04.2020 4307
Những bậc vĩ nhân không chỉ là người có đóng góp to lớn cho sự thay đổi của thế giới mà còn là người có thể khiến cho người khác phải thay đổi tư tưởng chỉ qua những lời nói của họ.
Những câu nói của cổ nhân đáng để học hỏi suy ngẫm
13.04.2020 5817
Ngày Tết là ngày lễ mà tất cả mọi người đều như hướng lòng mình trở về với truyền thống, với văn hóa nguồn cuội, những phẩm chất đẹp trong tinh thần Á Đông. Trong không khí ấy, hãy cùng điểm lại những lời dạy bất hủ của cổ nhân mà dẫu cho trong cái hối hả tất bật của không gian thời gian hiện đại, đâu đó ta vẫn bắt gặp và thấm thía. Có người tình cờ may mắn nghe qua, cũng có người trải qua bao biến cố cuộc đời với nhiều bài học cam co cuối cùng cũng gặp lại và càng thêm tâm đắc những câu nói đáng để khắc cốt ghi tâm này.
3 bài học của cổ nhân nghìn đời sau vẫn còn nguyên giá trị
13.04.2020 2037
Quỷ Cốc Tử là nhà mưu lược gia lừng danh nhất thời Xuân thu – Chiến Quốc. Những học trò của ông đều là những người nổi tiếng, có ảnh hưởng lớn đến lịch sử.
Biết suy xét lại mình là trí tuệ của đời người
15.02.2020 3198
Khiến một người không còn chú ý đến việc tu chính bản thân mà đánh mất đi bản chất thực của mình. Thời cổ đại, bậc thánh hiền tu tâm dưỡng tính đều là ở vào thời thời khắc khắc, mỗi ngày đều suy xét lại mình để tìm ra lỗi lầm mà ngăn chặn ngay từ khi lỗi còn nhỏ, lâu dần mới có thể khiến tâm thân thăng hoa.
Những lời khuyên dạy của cổ nhân giúp ta có cái nhìn thiện lương hơn về cuộc đời
10.02.2020 3660
1. Một khi tâm bình thì khí tất sẽ thuận, tâm loạn thì mọi sự tất sẽ rối. 2. Tâm thái một người bị mất cân bằng thì mọi sự tất sẽ bị lệch. 3. Đối với người thiện, người tốt thì phải cung kính, đối với người ác, người xấu thì phải nghiêm khắc. Đối với bạn thì phải độ lượng, đối với người tài thì phải khiêm tốn, đối với người hèn yếu thì phải khoan dung, giúp đỡ.
Tin xem nhiều
Tin mới nhất