"Hỏa miêu trận" (Trận Mèo Lửa) xảy ra vào thời Lê Trung Hưng, khi chúa Trịnh lộng quyền, là một trong những chiến thuật quân sự kỳ lạ, hiếm thấy nhất trong lịch sử Việt Nam và e rằng trên thế giới cũng khó có một trận chiến nào giống như vậy.
Trong chiến trận thời xưa, nhiều loài động vật như voi, trâu, bò, chó, ong, rắn… đã được sử dụng không chỉ với mục đích uy hiếp tinh thần, làm khiếp đảm quân thù mà còn gây thương vong lớn cho đối phương.
Nhưng dùng mèo như 1 phần sức mạnh quân đội thì đúng là hiếm thấy. Trận chiến được kể lại dưới đây lại liên quan đến loài mèo và câu chuyện này xảy ra vào thời Lê Trung hưng, thời kỳ mà chế độ quân chủ phong kiến đang gặp khủng hoảng trầm trọng.
1. Bối cảnh lịch sử
Bấy giờ, sau khi giúp vua Lê đánh đuổi họ Mạc, giành lại được Thăng Long, khôi phục đế quyền, các đời chúa Trịnh dần dần lấn át, tước đoạt quyền bính. Nếu ai đó có ý phản kháng đều bị phế truất hoặc bức hại đến chết.
Ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ. Nguồn: Internet
Bất bình trước sự lộng quyền của chúa Trịnh, nhiều hoàng thân quốc thích, quan lại trung thành mưu đồ diệt Trịnh, giành lại quyền lực cho vua Lê, trong số đó nổi tiếng nhất là hoàng thân Lê Duy Mật (con thứ 11 của Lê Dụ Tông)
Tuy nhiên sự việc bại lộ phải bỏ chạy khỏi kinh thành. Trong thời gian chạy trốn, Lê Duy Quy rồi Lê Duy Chúc lần lượt lâm bệnh qua đời, Lê Duy Mật đem tùy tùng rút về quê gốc phát động khởi nghĩa, lấy địa bàn hoạt động chính ở vùng thượng du phía Tây Thanh Hóa giáp với Nghệ An giương ngọn cờ "phù Lê diệt Trịnh".
Để danh chính ngôn thuận, Lê Duy Mật xưng hiệu là "Thiên Nam đế tử" thiết lập bộ máy chính quyền riêng hùng cứ một cõi, có lúc tiến quân đánh đến tận Sơn Tây khiến họ Trịnh lo lắng mất ăn mất ngủ.
Các đời chúa Trịnh Giang, Trịnh Doanh nhiều lần đem quân đàn áp nhưng không thành, Trịnh Sâm kế vị ngôi chúa từ năm Đinh Hợi (1767) nhưng mãi đến tháng 8 năm Kỷ Sửu (1769) mới quyết định huy động lực lượng lớn để quyết một phen sống mái với Lê Duy Mật.
2. Trận chiến “hoả miêu” lịch sử
Trước đó, thấy quân lính rất khó khăn khi đánh phá, vượt qua hệ thống phòng thủ hiểm yếu của Lê Duy Mật, một viên tiểu tướng của quân Trịnh tên là Phạm Sinh có sáng kiến dùng mèo làm kế hoả công.
Hình ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ. Nguồn: Internet
Theo kế này, quân Trịnh nhanh chóng đi thu bắt ở các làng bản quanh vùng được hàng trăm con mèo, dùng dầu thông, dầu trẩu tẩm vào rồi đốt lửa, lại đánh trống, hò reo làm mèo sợ hãi chạy về phía đồn lũy của đối phương. Mèo chạy thục mạng vì bị đốt nóng, lại bị thúc đuổi đằng sau khiến cho cây cối bốc cháy, rào chắn, đồn lũy bằng tre bị thiêu rụi.
Nhờ nội công ngoại kích, quân Trịnh thắng lớn, Lê Duy Mật thế cùng, dẫn vợ con và thuộc hạ tin cẩn là Quận Đài, Quận Hào, Quận Nhậm, Quận Uyên, Quận Vĩnh và Quận Thìn phóng hỏa tự thiêu. Hôm đó là ngày 22 tháng giêng năm Canh Thân (1740).
Đội quân mèo lửa đã tạo ra một trận hỏa công chưa từng có trong lịch sử, rừng rồi đồn lũy bị cháy, lửa bốc cao và ngày càng lan rộng.
Bài viết được tham khảo từ Soha.vn