Văn minh lúa nước gắn liền với sự hình thành dân cư và sự phát triển của công cụ lao động. Chính nền văn minh lúa nước là cái nôi để hình thành cộng đồng dân cư định canh và các giá trị văn hóa phi vật thể kèm theo, đó chính là văn hóa làng xã. Nhưng mọi người liệu đã hiểu rõ về nền văn minh này chưa? Sự ra đời của nó và đặc điểm của nền văn minh này có tác động như thế nào đối với đời sống của nhân dân? Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!
1. Lịch sử hình thành
Văn minh lúa nước là một nền văn minh cổ đại xuất hiện từ cách đây khoảng 10.000 năm tại vùng Đông Nam Á và Nam Trung Hoa. Nền văn minh này đã đạt đến trình độ đủ cao về các kỹ thuật canh tác lúa nước, thuỷ lợi, phát triển các công cụ và vật nuôi chuyên dụng. Chính sự phát triển của nền văn minh lúa nước đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự ra đời của những nền văn hoá đương thời như Văn hóa Hemudu, Văn hóa Đông Sơn, Văn hóa Hòa Bình... Cũng có những ý kiến cho rằng, chính nền văn minh lúa nước là chiếc nôi để hình thành cộng đồng cư dân có lối sống định cư định canh và các giá trị văn hoá phi vật thể kèm theo, đó chính là văn hóa làng xã.
2. Sự tác động của nền văn mình lúa nước đối với đời sống của nhân dân
Cây lúa nước Việt Nam có ảnh hưởng rất nhiều tới sự hình thành, phát triển văn hóa, xã hội và kinh tế của nước ta qua mỗi giai đoạn, thời kỳ lịch sử. Là một quốc gia có nền văn minh lúa nước lâu đời do đó những tác động của cây lúa nước tới đời sống của người dân Việt sẽ thấy rất rõ.
Ví dụ như trong nền văn họa dân gian sẽ không thể thiếu những câu ca dao, tục ngũ nói về cây lúa nước. “Ăn lấy chắc mặc lấy bền”; “Trời đánh còn tránh miếng ăn” hay “Trâu ơi ta bảo trâu này, trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta…”
Mặt khác, trong văn hóa ẩm thực của người dân Việt những sản phẩm từ cây lúa nước cũng rất được coi trọng. Trong đó, gạo là một sản phẩm lương thực không thể thiếu. Gạo được dùng trong bữa ăn chính và được chế biến thành rất nhiều món ăn khác nhau. Ngày nay có rất nhiều loại thức ăn nhanh nhưng trong bữa ăn của người Việt sẽ không thể thiếu cơm hay những món ăn vặt cũng được làm từ hạt gạo tẻ, gạo nếp.
Ngoài ra, nền văn minh lúa nước còn có những ảnh hưởng nhất định tới suy nghĩ, cách cử xử, lối suy nghĩ của người dân Việt. Ví dụ như suy nghĩ lối ăn chắc mặc bền, đức tính cần cù, chăm chỉ, chịu thương chịu khó…. Văn minh lúa nước cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng tới tín ngưỡng dân gian hay hoạt động văn hóa lễ hội….
Có thể thấy tự bao đời nay cây lúa nước Việt Nam đã ăn sâu vào tiềm thức, suy nghĩ và mọi lĩnh vực của đời sống. Hiện nay, canh tác cây lúa nước ngày càng được Nhà nước chú trọng theo hướng hiện đại hóa, mở rộng quy mô sản xuất, chất lượng hạt gạo cũng như ứng dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật hiện đại vào sản xuất.
Ngoài ra, nền văn minh lúa nước còn có những ảnh hưởng nhất định tới suy nghĩ, cách cử xử, lối suy nghĩ của người dân Việt. Ví dụ như suy nghĩ lối ăn chắc mặc bền, đức tính cần cù, chăm chỉ, chịu thương chịu khó…. Văn minh lúa nước cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng tới tín ngưỡng dân gian hay hoạt động văn hóa lễ hội….
Kết luận:
Có thể thấy tự bao đời nay cây lúa nước Việt Nam đã ăn sâu vào tiềm thức, suy nghĩ và mọi lĩnh vực của đời sống. Hiện nay, canh tác cây lúa nước ngày càng được Nhà nước chú trọng theo hướng hiện đại hóa, mở rộng quy mô sản xuất, chất lượng hạt gạo cũng như ứng dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật hiện đại vào sản xuất