10 đại trí huệ của cổ nhân giúp thấu hiểu cuộc sống, cả đời an lạc

10 đại trí huệ của cổ nhân giúp thấu hiểu cuộc sống, cả đời an lạc
09.03.2021 9618
Làm người vốn khó, chính là khó tại lòng mình. Có người một đời truy cầu tiền tài, danh lợi, địa vị, tuy nhiên cũng có người truy cầu hạnh phúc bằng niềm vui tự tại trong chính nội tâm của mình.

Dưới đây là 10 đại trí huệ của Vương Dương Minh, là những gợi ý giúp mỗi chúng ta dễ dàng tìm kiếm được hạnh phúc trong chính tâm hồn của mình.


Hình ảnh minh hoạ cổ nhân Vương Dương Minh. Ảnh: Internet

Sách không muốn xem lại càng phải xem

Ban ngày học tập nếu như cảm thấy phiền não bất an, vậy hãy tập trung tĩnh tọa, loại bỏ phiền não. Cũng như đọc sách, dù không muốn cũng nhất định phải xem, nó cũng như là kê thuốc đúng bệnh, cũng là một phương pháp đúng đắn.

Cảm ngộ: Những ưu phiền nông cạn trên bề mặt thường được bắt nguồn từ bản năng tránh khổ tìm sướng của con người. Tuy nhiên khi chúng ta càng muốn cuộc sống thanh nhàn hưởng thụ sự dễ chịu thoải mái thì lại càng không thể trưởng thành, không thể tiến xa hơn, thậm chí càng khiến bản thân thêm phiền toái lo âu.

Vậy nên, người càng muốn an nhàn thoải mái thì lại càng phải vượt lên nghịch cảnh, vượt lên chính mình. Khi chúng ta càng không muốn làm một điều gì đó thì lại càng phải cố gắng đi thực thi, đây cũng chính là sự tôi luyện tâm tính của chính mình.

Không được có tư tâm

Muốn khắc chế bản thân mình thì nhất định phải loại bỏ tư tâm, một chút cũng không thể để lại. Một khi con người còn tư tâm thì còn ác niệm, còn tư tưởng xấu chế ngự bản thân.

Cảm ngộ: Khắc chế dục vọng bản thân cũng như con người ta đắp đê chặn lũ. Đê phải chắc, thế phải vững, dù một giọt cũng không được rỉ, nếu không sớm muộn cũng có ngày đê thủng, bờ tan, dã tràng xe cát. Con người nếu như còn một chút dục vọng tư tâm thì cũng giống như khoan một lỗ trên đê chống lũ, rất dễ khiến cho nước tràn đê vỡ.

Giữa bạn bè: Khiêm nhường, chân thành là điều trọng yếu

Trong mối quan hệ ứng xử bạn bè, khiêm nhường chân thành ắt thọ ích, thu lợi, kỳ kèo so đo, tự đại ắt chịu tổn thương.

Cảm ngộ: Con người thì ai cũng có tư tâm, muốn thu lợi riêng cho mình, coi trọng lợi ích bản thân, khi cho đi đều mong muốn nhận lại. Đây cũng là lẽ thường tình dễ hiểu. Vậy nên trong mối quan hệ bạn bè, khiêm nhường, chân thành chính là nền tảng bền lâu, nó không chỉ giúp mỗi người đều thu được lợi ích mà còn khiến cho đôi bên thêm phần gắn kết, cộng sinh cộng hưởng, lợi ích thêm nhiều.

Hối hận chính là liều thuốc tốt nhất của đời người

Hối hận chính là liều thuốc quý để trị bệnh, quý ở chỗ biết sửa đổi. Tuy nhiên nếu như cứ mãi ôm chặt sự hối hận trong lòng thì lại vì thuốc mà sinh bệnh.

Cảm ngộ: Con người đâu phải bậc thánh nhân, sao có thể tránh khỏi sai lầm? Biết sai, sửa sai, quý là ở chỗ biết tỉnh ngộ mà sửa đổi. Vậy nên điều thứ nhất là cần biết tỉnh ngộ, điều thứ hai là cần biết sửa đổi, điều thứ ba là không được mãi ôm giữ sự hối hận trong lòng. Đây cũng chính là quá trình trưởng thành của mỗi người.

Cuộc sống bận rộn bất an, tất cả đều do tâm thái truy cầu được – mất tạo thành

Xử lý công việc xuất hiện tình trạng có lúc tốt có lúc không, khiến cho tình cảnh tệ hại. Đây phần nhiều đều do liên quan đến tâm lý đắn đo được và mất tạo thành, trên thực tế là không làm được tốt so với những gì lương tri có thể.

Cảm ngộ: Trong xã hội ngày nay, có rất nhiều người phải xử lý công việc đầu tắt mặt tối, cả ngày chân tay bận bịu, càng vội càng loạn khiến cho sự việc càng làm càng rối. Ngay cả bản thân rơi vào cảnh khốn đốn lúc nào cũng chẳng hay,. Tại sao lại vậy?

Vương Dương Minh từng nói: “Nguyên nhân tất cả những điều này đều chỉ vì tâm coi trọng được – mất quá nặng, chỉ muốn có kết cục tốt, sợ những điều bất hạnh cho nên tự mình đã che đậy mất khả năng vốn dĩ có thể xử lý nó được tốt hơn. Kỳ thực, cuộc sống được – mất đó là lẽ thường tình, sống nếu như có thể đối đãi vạn sự vạn vật một cách tùy kỳ tự nhiên mới là thái độ lý tưởng nhất”.

Muốn cười thì phải khóc

Chỉ có niềm vui sau đau khổ mới là niềm vui thực tại, còn như chưa có khóc ắt cũng chẳng có vui. Tuy có đau khổ nhưng lại nhờ đó mà được an vui, mà được vui vẻ.

Cảm ngộ: Ví dụ một người ngày nào cũng ăn sơn hào hải vị, sau một thời gian cũng cảm thấy hương vị bình thường, không còn thơm nữa. Và ngày ngày sống cuộc sống đủ đầy như ăn tết, đến khi tết đến lại chẳng biết cảm giác tết là gì.

Vậy nên làm người thì đừng ngại khổ, bởi đó cũng chính là nền tảng cho sự vui vẻ hạnh phúc mai sau. Cũng như người muốn thành công thì phải trải qua thất bại, muốn nên người thì phải trải đắng cay, người mà không qua rèn giũa thì đâu thể trưởng thành.

Chê bai người khác cũng chính là khinh thường tự thân

Dùng lời hạ thấp người khác, đây cũng chính là hành vi ngu xuẩn nhất, nông cạn của kẻ kém hiểu biết. Nếu như bản thân không có sự hiểu biết mà chỉ nói những lời sáo rỗng trên bề mặt thì đây cũng là hành vi tự phỉ báng chính mình.

Cảm ngộ: Kỳ thực hành vi này chính là thể hiện sự hiểu biết nông cạn của bản thân, không nhìn ra bản tính hẹp hòi, không đủ bao dung, đem sức lực đặt không đúng chỗ và để rồi bản thân lại không có thời gian đi cải thiện khuyết điểm của chính mình.

Trốn tránh sẽ không thể có tiền đồ
Con người cần phải rèn luyện hướng lên trên, trong công việc cần phải dụng tâm mới có thể thu được lợi ích. Làm người nếu như chỉ muốn yên tĩnh, nhẹ nhàng, đến khi gặp việc ắt sẽ hoảng loạn, sau cùng sẽ chẳng thể tiến bộ. Trốn tránh phiền phức chỉ được yên cái yên nhất thời, trên thực tế lại chính là tự dấn thân chỗ nguy hiểm.

Cảm ngộ: Xã hội ngày nay vô cùng phức tạp, cuộc sống ngày một áp lực, vậy nên ắt cần phải kiên cường mạnh mẽ, can đảm đối diện với khó khăn. Có như vậy mới có thể trưởng thành, trốn tránh chỉ làm chúng ta ngày một yếu đuối, vĩnh viễn không thể nào có tiền đồ.

Thứ đánh lừa chúng ta, vĩnh viễn đều là dục vọng vật chất

Nếu như không có sự cám dỗ của vật chất, tất cả đều dựa theo lương tri của chúng ta mà phát huy, vậy thì không lúc nào, không ở đâu là xa rời với Đạo. Thế nên bình thường đại đa số đều bị ham muốn vật chất dắt mũi đánh lừa, không thể thuận theo lương tri mà làm.

Cảm ngộ: Vương Dương Minh nói đến lương tri ở đây chính là nói tới “bản tính”. Bản tính lương tri mỗi người đều có, Vương Dương Minh nói cho chúng ta biết một điều: Đại đa số chúng ta không thể giữ vững được lương tri của mình đều là do dục vọng vật chất làm cho mê mờ.

Đặc biệt đối với xã hội ngày nay, khi con người coi trọng cuộc sống vật chất hơn bất kỳ điều gì khác thì tình trạng vì ham muốn cuộc sống vật chất làm cho lương tri bị mê mờ lại càng trở nên nghiêm trọng.

Làm việc gì chú tâm vào việc đó

Có câu chuyện kể về lão hòa thượng trước và sau khi đắc Đạo:
Một vị hành giả hỏi lão hòa thượng: “Trước khi đắc Đạo ngài làm gì?”.
Lão hòa thượng trả lời: “Chặt củi, gánh nước, nấu cơm”.
Vị hành giả lại hỏi: “Vậy sau khi đắc Đạo thì sao?”.
Lão hòa thượng nói: “Chặt củi, gánh nước, nấu cơm”.
Hành giả lại hỏi: “Như vậy nghĩa là đã đắc Đạo rồi sao?”.
Hòa thượng già trả lời: “Trước khi đắc Đạo, khi chặt củi thì ta nhớ đến gánh nước, khi gánh nước ta lại nhớ đến nấu cơm. Sau khi đắc Đạo, chặt củi là chặt củi, gánh nước là gánh nước, nấu cơm là nấu cơm thôi”.
Kỳ thực chuyên nhất cũng chính là sự tu dưỡng, người có thể chuyên tâm làm gì nghĩ đó chính là người đang tu dưỡng.
Cuối cùng, đời người chính là không ngừng nỗ lực bằng chính đôi chân của mình, và chỉ có nỗ lực cho đi thì thực sự mới có thể thu về.

Nguồn: Sưu tầm 

Tin chọn lọc khác
Vì sao người xưa có câu “Người biết ở một mình mới là xuất chúng”
27.02.2021 7708
Chấp nhận và tận hưởng sự cô đơn là một loại cảnh giới trí tuệ đầy khôn ngoan. Trước phải hòa hợp với mình, sau đó mới học được cách hòa hợp cùng người khác. Trang Tử nói: “Độc hữu chi nhân, thị vị chi quý”, ý nói rằng “Người biết ở một mình mới trở thành người xuất chúng, được coi là tôn quý”.
Không tức giận, mọi chuyện trên đời đều có lối đi
02.03.2021 9004
‘Tâm thái thuyền không’ thì giảm thiểu phân tranh. Bất luận cuộc đời gặp phải sự việc gì thì con người trên thế gian vẫn luôn có lối đi…” Vô cớ bị người ta nhục mạ, nói xấu, có tức nghẹn không? Trang Tử dạy chúng ta 4 trí huệ nhân sinh lớn về “không tức giận”.
3 cách nhìn người "không sai một ly" của cổ nhân
27.01.2021 4880
Cách nhìn người được người xưa đúc kết lại qua rất nhiều ‘sương máu’, ai biết áp dụng những việc này vào cuộc sống người đó sẽ luôn thành công và tránh được những người, những việc cần tránh!
Lời dạy đáng giá từ cổ nhân: Im lặng là vàng
18.11.2020 3963
Trong cuộc sống hàng ngày, giao tiếp bằng ngôn ngữ là phương tiện chính để con người hiểu nhau, cùng cộng tác, phát triển và xây dựng xã hội. Nhưng con người không phải hoàn hảo, lời nói không phải lúc nào cũng chuẩn mực và thích hợp với mọi quan điểm, và do vậy, không thể tránh khỏi sự xung đột khác nhau. Vào những thời điểm đó thì im lặng chính là vàng.
Câu chuyện tu luyện: Trăm năm vinh hoa phú quý
13.04.2020 2498
Con người ai sinh ra đều có số mệnh và không thể thoát nổi luân hồi chuyển kiếp, tùy theo đức nghiệp để hưởng phúc hay mạt vận, nhưng dù hưởng gì thì trăm năm qua đi cũng chỉ tựa như mây khói, vinh hoa phú quý bao nhiêu cũng mất. Duy chỉ có tu luyện Chính Pháp là có thể thoát kiếp luân hồi, sống ung dung, tự tại.
Chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng tất được tín nhiệm
13.04.2020
Chúng ta đã khá quen với văn hóa “cúi đầu để trèo cao”. Tuy nhiên, những người này thường không bao giờ được tin tưởng. Chỉ có chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng thì mới được tín nhiệm.
Bài học cổ nhân: Muốn dựng nghiệp lớn, cần có lòng khoan dung độ lượng
10.01.2021
Muốn thành sự nghiệp lớn, cần có lòng khoan dung độ lượng thì mới có thể hợp được sức mạnh của muôn người. Với tâm nhỏ nhen, ích kỷ, yêu người này ghét người kia, không thể tân dụng được sở trường của mỗi người thì khó có thể làm nên việc gì.
Bài học cổ nhân: Đức hiền minh của vua Thương Thang
13.04.2020
Thành Thang (1675 TCN – 1588 TCN), thường được gọi là Thương Thang, là vị vua sáng lập triều đại nhà Thương trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ năm 1617 TCN – 1588 TCN, khoảng 30 năm; trong đó 17 năm là thủ lĩnh bộ lạc, 13 năm làm quân chủ nhà Thương. Ông nổi tiếng trong lịch sử là người quân chủ hiền minh.
Bài học cổ nhân: Thượng tôn pháp luật là tinh túy của việc trị nước
13.04.2020 1838
Làm quân vương thì thường hay có quyền lực lớn, dễ bị quyền lực chi phối mà coi thường pháp luật. Tuy nhiên, phận sự của bậc quân vương chính là cần thượng tôn pháp luật thì mới khiến quốc thái dân an, nếu sử dụng tùy tiện, lòng dân không phục thì dễ đưa đất nước vào cảnh hỗn loạn, quyền lực cũng không dài lâu. Vì thế có thể nói muốn làm một bậc minh quân sáng suốt thì điều đầu tiên phải làm được là thượng tôn pháp luật.
3 bài học lớn của Khổng Tử khiến ta thay đổi cách suy nghĩ
13.04.2020 2452
Khổng Tử là một nhân vật lớn thời cổ đại, người sáng lập ra Nho giáo có ảnh hưởng sâu sắc đến Việt Nam chúng ta nói riêng và vùng Á Đông nói chung trong hàng ngàn năm. Rất nhiều đạo lý, bài học từ ông vẫn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
Hệ quả lớn của một việc nhỏ: Tử Cống chuộc dân nước Lỗ
13.04.2020
Nước Lỗ quy định rằng: Ai có thể chuộc được dân của nước Lỗ đi làm nô bộc cho các nước chư hầu khác, sẽ được thưởng một khoản tiền trích từ quốc khố.
Khổng Tử: Đừng vội đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài
13.04.2020 3487
Thầy trò Khổng Tử bị đói ở nước Đông và nước Thái. Bảy ngày không có cơm ăn, chỉ dùng rau dại qua bữa. Nhan Hồi vất vả mãi mới xin được ít gạo, trở về thấy thầy Khổng Tử đang ngủ trong nhà, không dám kinh động đến thầy, tự mình nhóm lửa nấu cơm…
Khổng Tử: 5 việc đại kỵ nếu làm sẽ mất phúc phận
13.04.2020 1946
Trong Luận ngữ của Khổng Tử có một điển tích như sau: Có một hôm vua nước Lỗ gặp Khổng Tử nhờ chỉ giáo, vua nước Lỗ nói: “Ta nghe nói mở rộng phòng về hướng Đông là việc đại kỵ, không biết có chuyện đó hay không?” Điều đó cũng giống như chúng ta ngày nay, có rất nhiều người muốn mời thầy phong thủy xem nhà cửa bài trí như thế nào.
Bài học cổ nhân: Học biết cúi mình, mới có thể ngẩng cao đầu
13.04.2020
Cúi mình, đây là một động tác đơn giản ngay đến cả một đứa trẻ cũng biết làm, nhưng trong cuộc sống lại có rất nhiều người không biết, họ hoặc là làm biếng, hoặc là cao ngạo,… mà dứt khoát quên đi việc cúi đầu. Thế là, họ đã đánh mất đi khá nhiều cơ hội ngẩng đầu khó có được…
Khổng Tử: muốn lập nghiệp lớn phải lấy việc tu thân làm gốc
13.04.2020 1790
Bất cứ ai muốn lập nghiệp lớn đều phải lấy việc tu thân làm gốc, đây chính là đạo lý của các bậc thánh hiền thời xưa: Tu Thân, Tề Gia, Trị Quốc, Bình Thiên Hạ. Lời của Khổng Tử cũng chính là như vậy.
Chuyện xưa ngẫm lại: Dư Cửu Kinh làm quan Cần, Kiệm, Nhẫn
13.04.2020
Dư Cửu Kinh làm quan hết sức thanh liêm, ông rất được lòng dân chúng. Ông là tấm gương sáng để những người làm quan ngày nay học theo.
Bài học cổ nhân: Làm quan nên lấy việc quốc gia đại sự làm trọng
13.04.2020
Ngô Khởi là một nhà quân sự nổi tiếng, nhà chính trị, nhà cải cách lớn thời Chiến quốc. Câu chuyện của ông tranh luận với tướng quốc Văn Điền trở thành một điển tích về việc làm quan nên lấy việc quốc gia đại sự làm trọng thay vì lòng ích kỷ cá nhân.
Chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng tất được tín nhiệm
13.04.2020 2276
Chúng ta đã khá quen với văn hóa “cúi đầu để trèo cao”. Tuy nhiên, những người này thường không bao giờ được tin tưởng. Chỉ có chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng thì mới được tín nhiệm.
Bài học cổ nhân: Thưởng phạt cần sáng suốt
13.04.2020
Chuyện thưởng phạt từ xưa đến nay luôn là con dao hai lưỡi. Làm đúng sẽ có nhiều người kính phục, làm sai thì nhiều người đố kỵ. Đặc biệt là có nhiều chuyện rất khó phân định đúng – sai, tốt – xấu. Vì thế thưởng hay phạt cũng cần sáng suốt.
12 câu nói của các vĩ nhân tự cổ chí kim khiến bạn phải suy ngẫm
13.04.2020 3662
Những bậc vĩ nhân không chỉ là người có đóng góp to lớn cho sự thay đổi của thế giới mà còn là người có thể khiến cho người khác phải thay đổi tư tưởng chỉ qua những lời nói của họ.
Những câu nói của cổ nhân đáng để học hỏi suy ngẫm
13.04.2020 5056
Ngày Tết là ngày lễ mà tất cả mọi người đều như hướng lòng mình trở về với truyền thống, với văn hóa nguồn cuội, những phẩm chất đẹp trong tinh thần Á Đông. Trong không khí ấy, hãy cùng điểm lại những lời dạy bất hủ của cổ nhân mà dẫu cho trong cái hối hả tất bật của không gian thời gian hiện đại, đâu đó ta vẫn bắt gặp và thấm thía. Có người tình cờ may mắn nghe qua, cũng có người trải qua bao biến cố cuộc đời với nhiều bài học cam co cuối cùng cũng gặp lại và càng thêm tâm đắc những câu nói đáng để khắc cốt ghi tâm này.
3 bài học của cổ nhân nghìn đời sau vẫn còn nguyên giá trị
13.04.2020 1629
Quỷ Cốc Tử là nhà mưu lược gia lừng danh nhất thời Xuân thu – Chiến Quốc. Những học trò của ông đều là những người nổi tiếng, có ảnh hưởng lớn đến lịch sử.
Biết suy xét lại mình là trí tuệ của đời người
15.02.2020 2788
Khiến một người không còn chú ý đến việc tu chính bản thân mà đánh mất đi bản chất thực của mình. Thời cổ đại, bậc thánh hiền tu tâm dưỡng tính đều là ở vào thời thời khắc khắc, mỗi ngày đều suy xét lại mình để tìm ra lỗi lầm mà ngăn chặn ngay từ khi lỗi còn nhỏ, lâu dần mới có thể khiến tâm thân thăng hoa.
Những lời khuyên dạy của cổ nhân giúp ta có cái nhìn thiện lương hơn về cuộc đời
10.02.2020 3226
1. Một khi tâm bình thì khí tất sẽ thuận, tâm loạn thì mọi sự tất sẽ rối. 2. Tâm thái một người bị mất cân bằng thì mọi sự tất sẽ bị lệch. 3. Đối với người thiện, người tốt thì phải cung kính, đối với người ác, người xấu thì phải nghiêm khắc. Đối với bạn thì phải độ lượng, đối với người tài thì phải khiêm tốn, đối với người hèn yếu thì phải khoan dung, giúp đỡ.
Tin xem nhiều
Tin mới nhất