15 lời dạy của cổ nhân, đọc xong mở rộng tầm mắt

15 lời dạy của cổ nhân, đọc xong mở rộng tầm mắt
29.04.2019 4196

Ngắm hoa tàn rồi hoa nở, xuân đến xuân đi, tất cả mọi thứ lắng đọng trong ký ức đều là con số không. Tất cả những nóng lạnh đau buồn trong đó có lẽ chỉ có bản thân ta mới có thể lý giải.

Dưới đây là 15 điều được cổ nhân đúc rút, đều là những bảo bối trên con đường nhân sinh của mỗi người:

1. Một người không vào miếu, hai người không xem giếng, ba người không ôm cây, ngồi một mình chớ dựa lan can

Trước đây trong miếu thường có những đồ dùng vật báu quý hiếm, nếu một mình đi vào miếu rất dễ bị tình nghi ăn cắp đồ, bởi vậy mới có câu “một người không vào miếu”. Hai người khi ngó xuống giếng xem, một người không cẩn thận mà bị trượt chân ngã xuống giếng, người còn lại sẽ bị hiểu lầm là thủ phạm đẩy người kia xuống, bởi vậy mới nói “Hai người không xem giếng”. Ôm cây kỳ thực là chỉ khiêng cây, có ba người cùng khiêng cây sẽ có một người vì lười nhác mà ỷ vào sức lực của hai người khác, bởi vậy mới có câu “Ba người không ôm cây”. “Ngồi một mình chớ dựa lan can”, là bởi khi ngồi một mình tâm tính người ta có thể vì buồn chán dễ nghĩ tới những việc đau buồn khi ngồi trên cao dễ nghĩ không thông mà xảy ra chuyện.

Khi ngồi một mình tâm tính người ta có thể vì buồn chán dễ nghĩ tới những việc đau buồn khi ngồi trên cao dễ nghĩ không thông mà xảy ra chuyện.

2. Rượu ngon cần có tri kỷ mới uống, thơ phú cần có người đối mới ngâm

“Tửu phùng tri kỷ ẩm, thi hướng hội nhân ngâm”

Trên thế giới này có những người bạn không thích, cũng có những người không thích bạn, đó là việc rất đỗi bình thường. Vậy nên, đừng làm một người sống mệt mỏi trong cõi hồng trần này, hãy sống vì những người hiểu bạn và yêu quý bạn. Đừng để mất niềm vui ở những người không yêu mến mình, sau đó lại quên đi sự vui vẻ của bản thân ở những người yêu mến bạn.

3. Tình thế không thể làm tới tận cùng, phúc không thể hưởng tận, tiện nghi không thể chiếm hết, thông minh không thể dùng hết

Trên thế gian này, không có việc gì là thập toàn thập mỹ. Bởi vậy Tăng Quốc Phiên mới đặt tên cho nơi mình cư trú là “Cầu Khuyết trai”, dụng ý là giữ được giới cấm, sống yên ổn nghĩ đến ngày gian nguy. Khổ cực mong muốn đắc được sự viên mãn về tinh thần, trước tiên cần có đôi chút thiếu hụt về vật chất.

4. Trước tiên cần dưỡng thần sau đó mới dưỡng hình

Cổ nhân thường nói: “Dưỡng hình không bằng dưỡng thần, điều thân không bằng điều tâm”. Điều chỉnh tốt tâm thái, có tâm tính tốt chính là nền tảng để có sức khỏe. Tâm thái có vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe.

Tâm trạng tốt nhất chính là tĩnh lặng, một trái tim bình thản còn tốt hơn hết thảy linh đan thần dược.

Tâm trạng tốt nhất chính là tĩnh lặng, một trái tim bình thản còn tốt hơn hết thảy linh đan thần dược.

5. Người ở trong hạnh phúc không biết là hạnh phúc, thuyền đi trong nước không biết nước chảy

Khi đói, ăn là hạnh phúc; khi khát, uống là hạnh phúc; khi mệt, ngủ là phúc; khi nguy hiểm, an toàn là phúc. Tuy nhiên cũng còn một mặt khác, ăn để chống đỡ thì không ăn là hạnh phúc; uống quá no thì không uống là hạnh phúc; ngủ quá đủ thì tìm được việc để làm là hạnh phúc; an toàn quá thì thám hiểm để tìm chút phấn khích tò mò là hạnh phúc.

Con người ở trong hạnh phúc không biết mình hạnh phúc, mãi tới một ngày gặp phải khổ nạn mới đi so sánh hồi tưởng với những ngọt ngào trước kia. Bởi vậy, người hiểu trong ngọt ngào luôn có cay đắng, trong phúc có họa và ngược lại, chính là người có thể cảm nhận hạnh phúc rõ nhất.

Người biết cảm ơn mới có thể trân trọng hạnh phúc. Chúng ta luôn coi thường những thứ đã đạt được và đang có mà thiếu đi tấm lòng biết ơn, đó chính là “Trong phúc mà không biết mình hạnh phúc”.

6. Tú tài có đói tới chết không bán sách, tráng sĩ đến bước đường cùng không bán kiếm

Những người có khí phách thường sẽ “không vì năm đấu gạo mà khom lưng”. Họ tự làm tự ăn, không muốn đi cầu xin người khác một cách đê hèn, càng không thể từ bất kỳ thủ đoạn nào để có được công danh và tài lộc. Hơn nữa, họ sẽ luôn kiên định tín niệm vào bản thân, sống thanh bần vui với đời, tận hưởng những thú vui tao nhã bình sinh.

Tú tài có đói tới chết không bán sách, tráng sĩ đến bước đường cùng không bán kiếm.

7. Cuộc sống giàu có thì có phiền phức của sự giàu có, tình cảnh bần hàn có sự vui vẻ của bần hàn

Người giàu có có sự phiền muộn của người giàu có. Càng giàu có bao nhiêu càng nghĩ làm sao để giữ được, bởi vậy sẽ hao tâm tổn sức vì tiền tài. Người nghèo cũng có niềm vui của người nghèo, cũng tránh được rất nhiều chuyện phiền lòng.

Giàu và nghèo đều bao gồm cả hai mặt vật chất và tinh thần, có người có thể “giàu có” về vật chất nhưng lại “nghèo khó” về tinh thần, vậy nên trong cuộc sống hằng ngày vẫn tránh không nổi phiền muộn. Lại có những người có thể “nghèo khổ” về vật chất nhưng lại rất “giàu có” về tinh thần, làm được việc mình yêu thích và tìm thấy “sự vui vẻ” trong chính cảnh nghèo của mình.

8. Có thể lớn có thể nhỏ là một con rồng, chỉ lớn mà không nhỏ thì chỉ là một con sâu

Rồng là một loại thần thú có thể biến lớn thu nhỏ, có thể bay lên trời cao. Còn sâu thì không thể biến hóa, chỉ có thể ở dưới mặt đất. Sâu chỉ có thể lớn mà không thu thành nhỏ, bởi nó không thể cúi đầu, không thể ẩn nhẫn, lui nhường, vậy nên vĩnh viễn chỉ là sâu. Rồng có thể biến lớn thu nhỏ một cách linh hoạt, lại có thể bay lên, khi cần thiết còn có thể ẩn núp trong không gian.

Có thể lớn có thể nhỏ là một con rồng, chỉ lớn mà không nhỏ thì chỉ là một con sâu.

9. Không màng chuyện hơn thua bon chen với đời, rảnh rỗi trước đình ngắm hoa tàn hoa nở; đi hay ở đều vô tình, mọi chuyện đều để thuận tự nhiên

Nếu có thể làm được việc không màng tới chuyện hơn thua, đi hay ở đều coi là vô hình, tất cả những vinh hiển hay khuất nhục đều thản nhiên đón nhận, thì cảnh giới nhân sinh còn gì là không thể đạt được?

Tâm tĩnh tất cả đều tĩnh, tâm ổn định thì tất cả đều ổn định. Nhân sinh khổ đoản có thể coi sự nuông chiều như cỏ rác, không bận lòng nghi ngờ, không đắm chìm trong khoái lạc. Có thể coi danh lợi tựa phù vân, không oán hận, không say đắm, thì có thể đạt được cảnh giới cần có trong cõi nhân sinh.

10. Bửa củi bửa đầu nhỏ, hỏi đường hỏi người già

Những người có kinh nghiệm bửa củi đều biết bửa củi nên bắt đầu bửa ở đầu nhỏ, bởi vì bửa đầu to sẽ dễ bị bổ lệch, thậm chí không cẩn thận lại đả thương chính mình. Người già thường có trải nghiệm phong phú, bởi vậy chỉ đường sẽ không bị sai. Và kỳ thực trong mỗi bước đường đời, người già có thể góp ý cho chúng ta rất nhiều kinh nghiệm quý báu.

11. Hoa nở hoa tàn xuân không quản, chuyện không vừa ý đừng bình phẩm chê bai; nước nóng hay lạnh cá tự biết, hiểu ý hay không tự mình tận hưởng

Những cảm nhận của con người trong thế giới này cũng giống như “Khi người ta uống nước nóng hay lạnh đều cần tự biết”. Những ký ức đọng lại khi ngắm hoa tàn hoa nở, xuân đến xuân đi đều chỉ là con số không. Tất cả những vui buồn đắng cay ngọt bùi trong cuộc sống có lẽ chỉ có tự bản thân mới tự thấu hiểu.

Hoa nở hoa tàn xuân không quản, chuyện không vừa ý đừng bình phẩm chê bai; nước nóng hay lạnh cá tự biết, hiểu ý hay không tự mình tận hưởng.

12. Có thể chịu khổ mới đáng là bậc tráng sĩ, có thể chịu thiệt không phải kẻ ngu si

Người ta khi sống trong cõi đời này chỉ có thể chịu được khổ mới đắc được trí tuệ, nhãn quan mới có thể mở rộng nhìn rõ chân lý của sinh mệnh và ý nghĩa của cuộc đời.

Trịnh Bản Kiều đời nhà Thanh từng lưu lại 2 câu danh ngôn bốn chữ nổi tiếng mà mỗi người chúng ta đều nên học hỏi: “Nan đắc hồ đồ” và “Chịu thiệt là phúc”. Ông cũng từng chú thích rằng: “Thông minh khó, hồ đồ khó, từ thông minh chuyển sang hồ đồ càng khó, buông tay ra, lùi một bước, lòng yên ổn, sau này không mong sự đền đáp“.

13. Tinh thần đạt tới cảnh giới đầy đủ thì văn chương mới có thể thấu đáo; học vấn tích lũy càng sâu thì ý chí mới theo đó càng trở nên ôn hòa

Thuở xưa có một vị tú tài hỏng thi tự cho mình là người có tài năng nên chửi mắng vị quan chấm thi, cho rằng văn chương của mình viết rất tốt, bài làm cũng rất hay vậy mà sao lại không được chọn. Vừa lúc đó có một vị đạo sĩ đi tới và nói chắc chắn văn chương của vị tú tài này không hay. Vị tú tài cảm thấy không phục liền cáu giận mà nói: “Ông chưa từng đọc văn của tôi sao lại nói văn tôi không hay?”. Vị đạo sĩ bèn nói: “Tôi thấy tâm thái cậu nóng nảy bất ổn định như vậy, sao có thể viết ra được nổi bài văn hay?”.

14. Thời trẻ không cố gắng về già mới tổn thương

Từ khi còn nhỏ chúng ta luôn được cha mẹ nhắc nhở khuyên răn rằng nên chăm chỉ học hành, nên quý tiếc thời gian. Nghe nhiều đôi khi cảm thấy phản cảm và không hiểu được hết ý nghĩa. Tuy nhiên sau khi trưởng thành, sau khi trải nghiệm mới cảm nhận những lời đó hết sức đúng. Lúc này chúng ta mới hối hận vì sao trước đây không nghe lời người lớn, vậy nên chỉ biết dồn hết tâm sức tận tình khuyên bảo con cái mình.

Thời trẻ không cố gắng về già mới tổn thương.

15. Trong mắt có bụi thiên hạ sẽ trở nên chật hẹp, trong não vô sự tất cả sẽ thênh thang

Nếu một người có lòng dạ hẹp hòi, đối với họ không cho phép chỉ một chút bụi bay vào mắt. Người như vậy, cho dù có đem cho họ cả thế giới thì họ vẫn cảm thấy thế giới này quá nhỏ và có nhiều điều không vừa lòng.

Một người nếu có tấm lòng rộng mở, không cố chấp bất kể việc gì, cho dù cuộc sống có đơn sơ, trong nhà chỉ có một cái giường thì vẫn cảm thấy trời đất bao la rộng mở, trong lòng vẫn tràn đầy sự biết ơn.

Nguồn: Tham khảo

Tin chọn lọc khác
Vì sao người xưa có câu “Người biết ở một mình mới là xuất chúng”
27.02.2021 7838
Chấp nhận và tận hưởng sự cô đơn là một loại cảnh giới trí tuệ đầy khôn ngoan. Trước phải hòa hợp với mình, sau đó mới học được cách hòa hợp cùng người khác. Trang Tử nói: “Độc hữu chi nhân, thị vị chi quý”, ý nói rằng “Người biết ở một mình mới trở thành người xuất chúng, được coi là tôn quý”.
Không tức giận, mọi chuyện trên đời đều có lối đi
02.03.2021 9108
‘Tâm thái thuyền không’ thì giảm thiểu phân tranh. Bất luận cuộc đời gặp phải sự việc gì thì con người trên thế gian vẫn luôn có lối đi…” Vô cớ bị người ta nhục mạ, nói xấu, có tức nghẹn không? Trang Tử dạy chúng ta 4 trí huệ nhân sinh lớn về “không tức giận”.
3 cách nhìn người "không sai một ly" của cổ nhân
27.01.2021 4966
Cách nhìn người được người xưa đúc kết lại qua rất nhiều ‘sương máu’, ai biết áp dụng những việc này vào cuộc sống người đó sẽ luôn thành công và tránh được những người, những việc cần tránh!
Lời dạy đáng giá từ cổ nhân: Im lặng là vàng
18.11.2020 4045
Trong cuộc sống hàng ngày, giao tiếp bằng ngôn ngữ là phương tiện chính để con người hiểu nhau, cùng cộng tác, phát triển và xây dựng xã hội. Nhưng con người không phải hoàn hảo, lời nói không phải lúc nào cũng chuẩn mực và thích hợp với mọi quan điểm, và do vậy, không thể tránh khỏi sự xung đột khác nhau. Vào những thời điểm đó thì im lặng chính là vàng.
Câu chuyện tu luyện: Trăm năm vinh hoa phú quý
13.04.2020 2528
Con người ai sinh ra đều có số mệnh và không thể thoát nổi luân hồi chuyển kiếp, tùy theo đức nghiệp để hưởng phúc hay mạt vận, nhưng dù hưởng gì thì trăm năm qua đi cũng chỉ tựa như mây khói, vinh hoa phú quý bao nhiêu cũng mất. Duy chỉ có tu luyện Chính Pháp là có thể thoát kiếp luân hồi, sống ung dung, tự tại.
Chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng tất được tín nhiệm
13.04.2020
Chúng ta đã khá quen với văn hóa “cúi đầu để trèo cao”. Tuy nhiên, những người này thường không bao giờ được tin tưởng. Chỉ có chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng thì mới được tín nhiệm.
Bài học cổ nhân: Muốn dựng nghiệp lớn, cần có lòng khoan dung độ lượng
10.01.2021
Muốn thành sự nghiệp lớn, cần có lòng khoan dung độ lượng thì mới có thể hợp được sức mạnh của muôn người. Với tâm nhỏ nhen, ích kỷ, yêu người này ghét người kia, không thể tân dụng được sở trường của mỗi người thì khó có thể làm nên việc gì.
Bài học cổ nhân: Đức hiền minh của vua Thương Thang
13.04.2020
Thành Thang (1675 TCN – 1588 TCN), thường được gọi là Thương Thang, là vị vua sáng lập triều đại nhà Thương trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ năm 1617 TCN – 1588 TCN, khoảng 30 năm; trong đó 17 năm là thủ lĩnh bộ lạc, 13 năm làm quân chủ nhà Thương. Ông nổi tiếng trong lịch sử là người quân chủ hiền minh.
Bài học cổ nhân: Thượng tôn pháp luật là tinh túy của việc trị nước
13.04.2020 1875
Làm quân vương thì thường hay có quyền lực lớn, dễ bị quyền lực chi phối mà coi thường pháp luật. Tuy nhiên, phận sự của bậc quân vương chính là cần thượng tôn pháp luật thì mới khiến quốc thái dân an, nếu sử dụng tùy tiện, lòng dân không phục thì dễ đưa đất nước vào cảnh hỗn loạn, quyền lực cũng không dài lâu. Vì thế có thể nói muốn làm một bậc minh quân sáng suốt thì điều đầu tiên phải làm được là thượng tôn pháp luật.
3 bài học lớn của Khổng Tử khiến ta thay đổi cách suy nghĩ
13.04.2020 2491
Khổng Tử là một nhân vật lớn thời cổ đại, người sáng lập ra Nho giáo có ảnh hưởng sâu sắc đến Việt Nam chúng ta nói riêng và vùng Á Đông nói chung trong hàng ngàn năm. Rất nhiều đạo lý, bài học từ ông vẫn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
Hệ quả lớn của một việc nhỏ: Tử Cống chuộc dân nước Lỗ
13.04.2020
Nước Lỗ quy định rằng: Ai có thể chuộc được dân của nước Lỗ đi làm nô bộc cho các nước chư hầu khác, sẽ được thưởng một khoản tiền trích từ quốc khố.
Khổng Tử: Đừng vội đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài
13.04.2020 3530
Thầy trò Khổng Tử bị đói ở nước Đông và nước Thái. Bảy ngày không có cơm ăn, chỉ dùng rau dại qua bữa. Nhan Hồi vất vả mãi mới xin được ít gạo, trở về thấy thầy Khổng Tử đang ngủ trong nhà, không dám kinh động đến thầy, tự mình nhóm lửa nấu cơm…
Khổng Tử: 5 việc đại kỵ nếu làm sẽ mất phúc phận
13.04.2020 1983
Trong Luận ngữ của Khổng Tử có một điển tích như sau: Có một hôm vua nước Lỗ gặp Khổng Tử nhờ chỉ giáo, vua nước Lỗ nói: “Ta nghe nói mở rộng phòng về hướng Đông là việc đại kỵ, không biết có chuyện đó hay không?” Điều đó cũng giống như chúng ta ngày nay, có rất nhiều người muốn mời thầy phong thủy xem nhà cửa bài trí như thế nào.
Bài học cổ nhân: Học biết cúi mình, mới có thể ngẩng cao đầu
13.04.2020
Cúi mình, đây là một động tác đơn giản ngay đến cả một đứa trẻ cũng biết làm, nhưng trong cuộc sống lại có rất nhiều người không biết, họ hoặc là làm biếng, hoặc là cao ngạo,… mà dứt khoát quên đi việc cúi đầu. Thế là, họ đã đánh mất đi khá nhiều cơ hội ngẩng đầu khó có được…
Khổng Tử: muốn lập nghiệp lớn phải lấy việc tu thân làm gốc
13.04.2020 1822
Bất cứ ai muốn lập nghiệp lớn đều phải lấy việc tu thân làm gốc, đây chính là đạo lý của các bậc thánh hiền thời xưa: Tu Thân, Tề Gia, Trị Quốc, Bình Thiên Hạ. Lời của Khổng Tử cũng chính là như vậy.
Chuyện xưa ngẫm lại: Dư Cửu Kinh làm quan Cần, Kiệm, Nhẫn
13.04.2020
Dư Cửu Kinh làm quan hết sức thanh liêm, ông rất được lòng dân chúng. Ông là tấm gương sáng để những người làm quan ngày nay học theo.
Bài học cổ nhân: Làm quan nên lấy việc quốc gia đại sự làm trọng
13.04.2020
Ngô Khởi là một nhà quân sự nổi tiếng, nhà chính trị, nhà cải cách lớn thời Chiến quốc. Câu chuyện của ông tranh luận với tướng quốc Văn Điền trở thành một điển tích về việc làm quan nên lấy việc quốc gia đại sự làm trọng thay vì lòng ích kỷ cá nhân.
Chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng tất được tín nhiệm
13.04.2020 2307
Chúng ta đã khá quen với văn hóa “cúi đầu để trèo cao”. Tuy nhiên, những người này thường không bao giờ được tin tưởng. Chỉ có chí công vô tư, không làm việc vì tình riêng thì mới được tín nhiệm.
Bài học cổ nhân: Thưởng phạt cần sáng suốt
13.04.2020
Chuyện thưởng phạt từ xưa đến nay luôn là con dao hai lưỡi. Làm đúng sẽ có nhiều người kính phục, làm sai thì nhiều người đố kỵ. Đặc biệt là có nhiều chuyện rất khó phân định đúng – sai, tốt – xấu. Vì thế thưởng hay phạt cũng cần sáng suốt.
12 câu nói của các vĩ nhân tự cổ chí kim khiến bạn phải suy ngẫm
13.04.2020 3736
Những bậc vĩ nhân không chỉ là người có đóng góp to lớn cho sự thay đổi của thế giới mà còn là người có thể khiến cho người khác phải thay đổi tư tưởng chỉ qua những lời nói của họ.
Những câu nói của cổ nhân đáng để học hỏi suy ngẫm
13.04.2020 5119
Ngày Tết là ngày lễ mà tất cả mọi người đều như hướng lòng mình trở về với truyền thống, với văn hóa nguồn cuội, những phẩm chất đẹp trong tinh thần Á Đông. Trong không khí ấy, hãy cùng điểm lại những lời dạy bất hủ của cổ nhân mà dẫu cho trong cái hối hả tất bật của không gian thời gian hiện đại, đâu đó ta vẫn bắt gặp và thấm thía. Có người tình cờ may mắn nghe qua, cũng có người trải qua bao biến cố cuộc đời với nhiều bài học cam co cuối cùng cũng gặp lại và càng thêm tâm đắc những câu nói đáng để khắc cốt ghi tâm này.
3 bài học của cổ nhân nghìn đời sau vẫn còn nguyên giá trị
13.04.2020 1658
Quỷ Cốc Tử là nhà mưu lược gia lừng danh nhất thời Xuân thu – Chiến Quốc. Những học trò của ông đều là những người nổi tiếng, có ảnh hưởng lớn đến lịch sử.
Biết suy xét lại mình là trí tuệ của đời người
15.02.2020 2827
Khiến một người không còn chú ý đến việc tu chính bản thân mà đánh mất đi bản chất thực của mình. Thời cổ đại, bậc thánh hiền tu tâm dưỡng tính đều là ở vào thời thời khắc khắc, mỗi ngày đều suy xét lại mình để tìm ra lỗi lầm mà ngăn chặn ngay từ khi lỗi còn nhỏ, lâu dần mới có thể khiến tâm thân thăng hoa.
Những lời khuyên dạy của cổ nhân giúp ta có cái nhìn thiện lương hơn về cuộc đời
10.02.2020 3271
1. Một khi tâm bình thì khí tất sẽ thuận, tâm loạn thì mọi sự tất sẽ rối. 2. Tâm thái một người bị mất cân bằng thì mọi sự tất sẽ bị lệch. 3. Đối với người thiện, người tốt thì phải cung kính, đối với người ác, người xấu thì phải nghiêm khắc. Đối với bạn thì phải độ lượng, đối với người tài thì phải khiêm tốn, đối với người hèn yếu thì phải khoan dung, giúp đỡ.
Tin xem nhiều
Tin mới nhất