Phát hiện thiên hà tự phát sóng vô tuyến với chu kỳ 16 ngày đều đặn

Phát hiện thiên hà tự phát sóng vô tuyến với chu kỳ 16 ngày đều đặn
21.02.2020 3048

Các nhà khoa học đã phát hiện ra một vụ bùng phát vô tuyến nhanh (FRB) với nhịp điệu đều đặn và có tín hiệu lặp lại bí ẩn đến từ một thiên hà khác.

Các sóng vô tuyến nhanh là những xung mạnh của sóng vô tuyến kéo dài chỉ vài mili giây, khởi nguồn từ quá trình bùng nổ năng lượng bí ẩn trong vũ trụ, năng lượng từ các FRB này trong một giây có thể bằng năng lượng chúng ta nhận được từ Mặt Trời trong 1 tuần. Vì các vụ Bùng phát vô tuyến nhanh chỉ xảy ra trong tích tắc, nên rất khó để quan sát và nghiên cứu.

Tuy nhiên theo nghiên cứu mới đây, một nguồn năng lượng nằm trong thiên hà cách chúng ta 500 triệu năm ánh sáng đang gửi các sóng vô tuyến đến Trái Đất với chu kỳ 16 ngày/lần. Điều này đánh dấu một cột mốc quan trọng, khi lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện ra tính tuần hoàn trong các tín hiệu kể trên, từ đó vén màn bí ẩn về nguồn gốc của chúng.

FRB là một trong những câu hỏi hóc búa nhất mà Vũ trụ mang tới cho chúng ta. Được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2007, những vụ Bùng phát sóng vô tuyến nhanh này được tạo ra bởi các nguồn năng lượng cực lớn.

Các nhà khoa học giả định rằng chúng xuất phát từ các ngôi sao neutron quay nhanh, Hố Đen Vũ trụ hay thậm chí đến từ các nền văn minh ngoài Trái Đất. Các FRB càng gây tò mò hơn vì chúng có thể lặp lại theo chu kì, nghĩa là một số vụ chỉ xuất hiện một lần duy nhất trong tích tắc, nhưng cũng có những vụ nổ phát ra nhiều lần liên tục đến Trái Đất.

Xung nhịp từ các vụ nổ lặp lại này, cho đến nay, dường như chỉ mang tính ngẫu nhiên. Nhưng phát hiện mới hồi năm ngoái đã thay đổi suy nghĩ này: Dự Án Thí Nghiệm Vẽ bản đồ Độ đặc của FRB bằng Hydro (CHIME/FRB) của Canada đã phát hiện ra một vụ Bùng phát vô tuyến nhanh mang tên "FRB 180916.J0158 + 65" có nhịp rất đều đặn.

Nhóm CHIME/FRB đã theo dõi loạt vụ nổ sóng vô tuyến này giữa tháng 9 năm 2018 và tháng 10 năm 2019, sử dụng kính viễn vọng vô tuyến CHIME đặt tại quận British Columbia, Canada. Họ phát hiện ra các vụ nổ tập trung trong vòng 4 ngày rồi tắt ngấm trong 12 ngày tiếp theo, tạo ra một chu kỳ 16 ngày của mỗi lần xuất hiện.

Cuối tháng Một, Nhóm CHIME/FRB kết luận trong bài báo được công bố trên trang ArXiv rằng, đây là lần đầu tiên họ phát hiện ra một nguồn phát FRB có tính chu kỳ. Chính cái chu kỳ 16,35 ngày sẽ là đầu mối quan trọng để ta luận ra bản chất của nguồn phát FRB.

Hiện tại, nhóm nghiên cứu nhận định xuất phát điểm của FRB này là một thiên hà có tên SDSS J015800.28 + 654253.0, cách chúng ta nửa tỷ năm ánh sáng. Nghe thì thấy đây một khoảng cách rất lớn, nhưng thực tế FRB 180916.J0158 + 65 lại là FRB gần nhất từng được phát hiện.

Tuy chúng ta biết FRB xuất phát ở đâu,nhưng chúng ta vẫn không biết "cái gì" đã gửi nó đến Trái Đất. Nhịp độ của FRB cho thấy nhiều khả năng sóng bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh nó.

Nếu nguồn của FRB quay quanh một vật thể đặc như hố đen chẳng hạn, nó chỉ có thể phát tín hiệu về Trái đất tại một điểm nhất định trong quỹ đạo quay của nó. Khả năng cao ảnh hưởng từ một hố đen đã gây ra chu kỳ 16 ngày nêu trên.

Một nhóm nghiên cứu cũng phân tích số dữ liệu này và đưa ra giả thuyết khác, rằng đợt FRB mới tới từ một hệ sao đôi - với một ngôi sao cực lớn và một sao neutron bay quanh nó. Tuy nhiên mô hình giả lập cho thấy tín hiệu phát ra từ ngôi sao neutron sẽ lệch do gió mặt trời phát ra từ ngôi sao khổng lồ.

Một giả thuyết cho rằng từ tính cực mạnh của các sao neutron có thể là nguồn gốc FRB. Nhưng từ tính của các sao neutron lại thay đổi sau vài giây, nên đây không phải là câu trả lời chính xác nhất cho chu kỳ lặp lại đều đặn của FRB trong 16 ngày ngày qua.

Nhóm CHIME/FRB hy vọng sẽ tìm thấy các vụ nổ tương tự, để xem liệu các xung FRB chu kỳ lặp lại này có phổ biến không. Các nhà nghiên cứu cũng đang theo dõi cẩn thận FRB 180916.J0158 + 6 trong khi nó đang hoạt động, mong muốn phát hiện bất kỳ chi tiết nào khác có thể giúp lần ra nguồn gốc của chúng.

FRB đã khiến cho các nhà khoa học đau đầu trong hơn một thập kỷ, nhưng các phát hiện mới của CHIME đang dần hé lộ tấm màn bí ẩn bao trùm hiện tượng này. 

Tin chọn lọc khác
Sự ra đời của Hệ Mặt Trời
14.11.2023 2168
Mọi thứ trong Hệ Mặt Trời - Mặt Trời, các hành tinh, các mặt trăng, và các vật thể nhỏ hơn - đều được sinh ra trong một đám mây lớn, xoay tròn. Câu chuyện đã bắt đầu vào khoảng năm tỷ năm trước, với một đám mây được hình thành từ bụi và khí hydro. Cuối cùng, Mặt Trời của chúng ta hình thành ở trung tâm đám mây, nơi có mật độ dày đặc hơn và nóng hơn. Phần còn lại của đám mây tạo thành một đĩa xoáy gọi là tinh vân mặt trời.
Sao Thổ và Vành Đai Sao Thổ: Bí ẩn Trong Hệ Mặt Trời
06.11.2023 2482
Sao Thổ, còn được gọi là Sao Mộc, là một trong những hành tinh trong hệ Mặt Trời. Nó nằm ở vị trí thứ tư từ Mặt Trời và là hành tinh gần nhất với Trái Đất. Sao Thổ có một loạt các đặc điểm thú vị, và một trong những đặc điểm nổi bật là Vành Đai Sao Thổ.
Trái Đất theo góc nhìn từ “Bách khoa toàn thư không gian”
04.11.2023 2491
Trong Vũ Trụ mênh mông, Trái Đất chỉ là một chấm nhỏ. Trái Đất là ngôi nhà của chúng ta, và nó dường như rất to lớn. Việc bay sang bờ bên kia của Trái Đất mất cả một ngày, còn để căng buồm chu du khắp thế gian cũng tốn đến hàng tuần.
Hiện tại robot đã phát triển đến đâu?
24.09.2023 2977
Sự phát triển của robot thông minh hiện nay đang là một trong những vấn đề đang đc rất nhiều sự quan tâm.
Mặt trăng liệu có thay đổi?
23.09.2023 3206
Du hành lên Mặt Trăng, chuyến bay không gian riêng hay Hệ Mặt Trời rộng lớn hơn đều là những điều có thể xảy ra trong không gian vào năm 2023.
Sự thật thú vị: Bạn có thể nhảy cao đến mức nào trên các hành tinh khác nhau?
20.03.2021 9486
Trọng lực là thứ giữ cho đôi chân của bạn vững chắc trên mặt đất. Đó là lý do tại sao một người bình thường chỉ có thể nhảy thẳng lên cao tới 1,5 feet (~0.5m). Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta phải sống trên một hành tinh khác - ví dụ: sao Kim hay sao Thổ? Hãy cùng tìm hiểu những khó khăn mà chúng ta phải chịu đựng ở đó. Bạn có thể nhảy cao đến mức nào trên các hành tinh khác? 
Khám phá sao Mộc – Hành tinh lớn nhất hệ mặt trời
19.03.2021 9605
Sao Mộc có tên tiếng Anh là Jupiter, được đặt theo tên của một vị thần cổ đại. Nó có một khối lượng cực kì lớn, từ trường mạnh và nhiều mặt trăng hơn bất kì hành tinh nào khác trong đại gia đình của chúng ta. Hãy cùng tìm hiểu về hành tinh đặc biệt này nhé!
Câu chuyện về Trái đất – Hành tinh hoàn hảo của chúng ta
18.03.2021 10747
Kể từ năm 1970, số lượng động vật hoang dã trên trái đất đã giảm tới 70%. Một nửa diện tích rừng nhiệt đới của thế giới đã mất đi và thập kỷ vừa rồi được ghi nhận là thập kỷ nóng nhất trong lịch sử. Tất cả những hậu quả đó đều xuất phát từ tác động của con người đối với thiên nhiên.
Khám phá bí ẩn khoa học vũ trụ: Trái Đất cách siêu hố đen 25.800 năm ánh sáng
01.12.2020 3024
Bản đồ mới của các nhà thiên văn Nhật Bản cho thấy trung tâm dải Ngân Hà, nơi có hố đen siêu khối lượng, chỉ cách Trái Đất 25.800 năm ánh sáng, ngắn hơn khoảng cách 27.700 năm ánh sáng mà Liên đoàn Thiên văn Quốc tế (IAU) chấp nhận năm 1985, Đài thiên văn Quốc gia Nhật Bản (NAOJ) hôm 26/11 thông báo. 
Công bố từ NASA: Phát hiện có ít nhất 300 triệu hành tinh “có thể sống được”
14.11.2020 2304
Từ năm 2009 đến 2018, kính viễn vọng không gian Kepler đã khám phá những vùng xa của thiên hà để tìm kiếm các ngoại hành tinh. Đặc biệt là các hành tinh dựa đá, có kích thước bằng Trái đất quay quanh một ngôi sao giống như Mặt trời và quỹ đạo gần như nhau.
Có thể bạn chưa biết: Có tới 36 nền văn minh ngoài vũ trụ
04.11.2020 3914
Bằng cách sử dụng nguyên tắc “Copernic Sinh học”, các nhà khoa học đã xác định rằng có khả năng có ít nhất 36 nền văn minh đang hoạt động và giao tiếp trên khắp dải Ngân Hà của chúng ta.
Những sự thật thú vị về Hệ mặt trời của chúng ta
02.11.2020 4151
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên rực rỡ nhất của khoa học khám phá vũ trụ. Rất nhiều điều huyền bí, diệu kỳ đang diễn ra ngay trong chính vũ trụ của chúng ta. Hệ mặt trời xưa cũ của chúng ta thực sự là một nơi khá kì quái với tất cả hiện tượng không thuộc thế giới này mà con người vẫn chưa thể giải thích được. Có tin đồn rằng một hành tinh khổng lồ chưa được khám phá đang ẩn náu sau Sao Hải Vương, Núi lửa trên Sao Diêm Vương phun ra băng và một hẻm núi khổng lồ trên Sao Hoả có thể chứa toàn bộ Hoa Kỳ và hầu hết thành phố Cleveland.
Thuyết vũ trụ song song không chỉ là khoa học viễn tưởng
02.11.2020 4877
Có phải chúng ta đang sống trong một “đa vũ trụ” do các vô số các vũ trụ song song tạo thành? Giả thuyết này nghe giống như một khái niệm trong phim khoa học viễn tưởng, tuy nhiên, từ lâu nó vẫn được nhìn nhận là có khả năng về mặt khoa học.
Giới thiên văn học lo lắng: dàn vệ tinh của SpaceX có thể làm hỏng cả bầu trời đêm
13.04.2020 2688
<p>SpaceX của Elon Musk đã phóng thành công 60 vệ tinh thuộc Starlink, dự án cung cấp mạng Internet tốc độ cao toàn cầu bằng một mạng lưới vệ tinh quỹ đạo. Lợi ích chưa thấy đâu, vì vẫn phải đợi xem toàn bộ 60 thiết bị có hoạt động trơn tru không, thì đã thấy có lời phàn nàn về tác hại của Starlink:</p> <p>Các nhà thiên văn học lo ngại khi chưa rõ Starlink sẽ ảnh hưởng thế nào tới hoạt động quan sát vũ trụ của con người.</p>
Nghiên cứu khoa học gây nhức đầu: Sự sống có thể tồn tại trong một Vũ trụ hai chiều
13.04.2020 3061
Theo lời mấy nhà Vũ trụ học có tiếng, thì Vũ trụ của chúng ta có 3 chiều không gian và 1 chiều thời gian. Tại sao cứ phải tin lời họ nhỉ? Nhỡ chẳng may Vũ trụ có hai chiều thời gian và nhiều chiều không gian hơn nữa thì sao?
10 năm qua, ngành khoa học vũ trụ đã có những thành tựu gì?
15.01.2021 4908
Chỉ còn một thời gian ngắn nữa thôi là chúng ta chính thức bước sang một thập niên mới. Và có lẽ, trong những giờ phút cuối cùng của năm cũ này, chúng ta hãy cùng nhìn lại những thành tựu nổi bật nhất của ngành khoa học vũ trụ trong giai đoạn 2010 - 2019, để xem chúng ta đã tiến xa hơn đến đâu trong việc khám phá vũ trụ bao la rộng lớn ngoài kia.
Làm thế nào các nhà khoa học ở Trái Đất lại có thể liên lạc, gửi và nhận tín hiệu từ vũ trụ?
13.04.2020 3272
Có bao giờ bạn tự hỏi làm cách nào các nhà khoa học ở Trái Đất có thể liên lạc, nhận và gửi tín hiệu đến vũ trụ. Cùng khám phá bí mật đó trong bài viết sau đây.
7 bí ẩn về vũ trụ mà các nhà khoa học chưa giải thích được
13.04.2020 3290
Trước giờ khoảng cách vũ trụ xa nhất mà loài người có thể đặt chân lên được mới chỉ là Mặt Trăng, và cũng chỉ có duy nhất 1 trong 4 tàu con thoi mà chúng ta phóng lên, tàu Voyager 1, có thể đi xa khỏi quỹ đạo Mặt Trời. Những gì chúng ta biết được về vũ trụ xa thẳm kia đều là những mảnh thông tin ghép lại từ những vật thể rơi tự do và qua quan sát kính thiên văn. Một vài bí ẩn thu hút sự chú ý có tính chất rùng rợn như hiện tượng mặt người trên sao Hỏa (thực chất là bóng của ngọn núi nhìn từ xa) hay vệ tinh hiệp sĩ đen “UFO” (thực chất là mảnh vụn của vệ tinh) đều đã được khai phá.
Những bí ẩn về vũ trụ mà khoa học không thể giải thích
26.01.2021 8210
Những bí ẩn về vũ trụ mà khoa học không thể giải thích.Tại sao vũ trụ đang giãn nở ngày càng nhanh? Liệu có tồn tại những vũ trụ khác bên ngoài vũ trụ chúng ta? Điều gì xảy ra nếu các hố đen thực sự là những lối vào của thế giới khác? … Đó là một vài trong vô số bí ẩn của vũ trụ mà khoa học cho đến nay vẫn không thể giải đạp.
Robot NASA chụp ảnh selfie trên sao Hỏa
13.04.2020 2911
Bức ảnh toàn cảnh 360 độ ghi lại khoảnh khắc robot Curiosity đứng trơ trọi giữa sườn đồi khô cằn của hành tinh đỏ.
Kính viễn vọng không gian thấy gì vào sinh nhật bạn?
13.04.2020 2679
Nhân kỷ niệm 30 năm hoạt động của kính viễn vọng Hubble, NASA tổ chức một sự kiện cho phép mọi người chiêm ngưỡng ảnh chụp vũ trụ theo ngày sinh.
Phát hiện thiên thạch chứa hợp kim siêu dẫn
13.04.2020
Lần đầu tiên, các nhà khoa học tìm thấy vật liệu siêu dẫn - chất dẫn điện không có điện trở - đến từ môi trường bên ngoài Trái Đất.
Dải Ngân Hà có thể rộng 1,9 triệu năm ánh sáng
13.04.2020 2823
Nhờ tìm ra rìa dải Ngân Hà, các nhà khoa học có thể tính toán chính xác hơn khối lượng của nó và số lượng thiên hà nhỏ bao quanh.
Công bố ảnh chụp Mặt Trời chi tiết 'chưa từng có'
13.04.2020 2838
Bức ảnh được chụp bởi các nhà khoa học Anh và NASA cho thấy bầu khí quyển của Mặt Trời phức tạp hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây.
Tin xem nhiều
Tin mới nhất